In iedere onderneming gaat waarde verloren bij het gebruik, het produceren en het weggooien van producten. Dat is zonde. Het financiële resultaat wordt minder door het weglekken van deze waarde. In dit artikel: "7 keer meer resultaat met circulair", gaan wij in op dit waardeverlies. Tevens bekijken wij de mogelijkheden om dit te veranderen. Dit kan bijvoorbeeld door in te zetten op waardebehoud en waarde vermeerderen in de waardeketen.
(Als je dit een interessant artikel vind, wil je het dan delen met je netwerk en via sociale media? Sharing is caring. #voordeondernemingvandetoekomst)
Inhoud
Achtereenvolgens worden de volgende onderwerpen besproken:
Inleiding
In de basis gaat circulair ondernemen over het controleren van de grondstoffen- en productenstroom in een onderneming. Het controleren van deze stroom biedt kansen voor ondernemingen om het resultaat te verbeteren door:
- kostenbesparingen: het minimaliseren van het waardeverlies van producten in de waardeketen van een onderneming; of
- meer omzet maken: meer waarde halen uit de producten in de waardeketen van een onderneming door restwaarde te verhandelen.
De basisgedachte van deze aanpak is om waardeloze (lineaire) productstromen om te buigen in waardevolle (circulaire) productstromen. (Lees meer over de waardeketen in: "Waardeketen van een circulaire economie".)
In een onderneming onderkennen wij zeven mogelijkheden om de waarde van productstromen positief te beïnvloeden:
- Inkoop;
- Procesoptimalisaties;
- Reststromen verwaarden;
- Business modellen;
- Strategie;
- Imago; en
- Ketens.
Laten wij eerst kijken naar de productstromen van ondernemingen.
Productstromen
In iedere onderneming, groot en klein, en in iedere tak van sport, worden producten gebruikt. Voorbeelden hiervan zijn:
- productiemiddelen, zoals machines, (natuurlijke) grondstoffen, halffabricaten, verpakkingsmaterialen;
- ondersteunende middelen, zoals elektronica (laptops, telefoons, tablets, printers e.d.), kantoorbenodigdheden (papier, pennen, toners, nietjes, ordners e.d.);
- facilitaire zaken, zoals meubilair, bedrijfskleding, veiligheidsmiddelen, plastic bekertjes, eten, drinken, toiletpapier, schoonmaakmiddelen;
- energie- en water;
- mobiliteit/ transport (logistiek, woon-werkverkeer, zakenreizen); en
- handelswaar (eindproducten, denk aan groothandel en retail).
Misschien dat er in jouw onderneming ook nog andere productstromen lopen. Ga maar eens na.
Voegen al deze producten waarde toe aan jouw onderneming? En is die waarde dan gemaximaliseerd? Ofwel, heb jij volledige controle over deze productenstroom? Nee? Dan ligt er ruimte om het resultaat van jouw onderneming te verbeteren.
Waardeverlies
Er gaan meer producten door een onderneming heen dan wij vaak beseffen. Ook lekt er op verschillende plaatsen in de keten waarde weg. Uiteindelijk verdwijnen producten naar klanten door middel van verkoop, of worden producten aan het einde van de economische of functionele levensduur weggegooid. In deze afvalstromen verlies je de controle over de productstroom en is de waarde voor de onderneming weg. Dit is het lineaire systeem van ondernemen en ziet er zo uit:
Het bovenstaande systeem is een systeem van waardeverlies en geen systeem van waarde creatie. De productstromen worden uiteindelijk waardeloos.
Wat kan circulair hier in betekenen?
7 keer meer resultaat met circulair: Waardebehoud
Een alternatief voor het systeem van waardeverlies is een systeem van waardebehoud. In het systeem van waardebehoud wordt de productstroom zodanig ingericht dat het mogelijk wordt om afvalstromen te voorkomen, te minimaliseren of uiteindelijk om te buigen in nieuwe waardevolle stromen. Hiervoor kennen wij drie mogelijkheden (zie onderstaande figuur):
- Inkoop (voorkomen van het gebruik van producten);
- Procesoptimalisaties (zuinig gebruik van producten);
- Reststromen verwaarden (maximaliseren van de restwaarde van producten).
Door voor, tijdens en na het gebruik van producten aan de slag te gaan met het controleren van de productstromen, wordt het mogelijk om verlies te voorkomen en afvalstromen om te buigen in waardestromen.
De circulaire onderneming richt zich op dit waardebehoud van producten in het proces. Het voorkomen van het weglekken van waarde draagt bij aan het verbeteren van het financiële resultaat.
Waardebehoud is al beter dan waardeverlies. Echter het kan nog beter. Het is ook mogelijk om te komen tot waardevermeerderen.
7 keer meer resultaat met circulair: Waarde vermeerderen
De volgende stap in het controleren van de productstroom is het vermeerderen van waarde. Uiteindelijk onderneem je niet om alleen waarde te behouden, maar voor al om iets te bereiken, toch?
Waardebehoud is gericht op het optimaliseren van de productstroom binnen de processen zoals die nu bestaan: “Hoe kan ik de waardeketen van mijn onderneming maximaliseren?” Bij waarde vermeerderen gaan wij een stap verder en nemen we de onderneming als geheel onder de loep. Dat begint met het stellen van fundamentele vragen, zoals:
- Wat willen wij bereiken?
- Hoe willen wij dat bereiken?
- Wie willen wij zijn?
- Wat zijn onze kernwaarden?
- Wat willen wij uitstralen?
- Met wie willen wij samenwerken?
De (circulaire) onderneming die gericht is op waarde vermeerderen gaat aan de slag met:
- Business modellen;
- Strategie;
- Imago; en
- Ketens.
Deze vier thema's leiden tot een onderneming die op een totaal ander manier naar productstromen kijkt. Hieronder worden de vier thema's toegelicht.
Business modellen
Andere business modellen maken het bijvoorbeeld mogelijk dat producten eigendom blijven van een onderneming. Klanten worden gebruiker door middel van lenen, lease of huur. Daarmee blijven producten onder controle van de maker en dat biedt voordelen ten aanzien van prijs, kwaliteit en circulariteit. Er zijn nog andere interessante circulaire business modellen.
Strategie
Ook het verankeren van circulariteit in de ambitie, missie en doelen van een onderneming (strategie) leidt tot een onderneming waar het mogelijk wordt om financiële resultaten te koppelen aan het controleren van de productstroom. Geen houtje-touwtje-oplossingen, maar een structurele aanpak die in het hart van de onderneming is verankerd. Dat gaat echte resultaten opleveren.
Om direct aan de slag te gaan met circulair ondernemen en het controleren van de productenstroom, zijn de 9R-strategieën van circulair ondernemen interessant. In het artikel "Circulair ondernemen met de 9R-strategieën" wordt deze praktische aanpak uitgelegd.
Imago
Een vergeten succesfactor voor ondernemingen is imago. Er zijn steeds meer mensen die letten op het gedrag van ondernemingen. Mensen associëren zich graag met ‘goed doen’. Dus als je goed doet, laat het dan vooral zien en horen. Communiceer over hetgeen je bereikt met jouw circulaire activiteiten. Daar bouw je een positief imago mee op dat wordt gewaardeerd door klanten. Dat is weer goed voor de omzet.
LET OP: greenwashing, groen doen en het niet zijn, leidt tot imagoschade.
Ketens
Ten slotte loont het om samen te werken in de keten. De productstroom is lastig te controleren in je eentje. Alleen zijn er wel resultaten te boeken en dan vooral op het gebied van waardebehoud. Als je de financiële resultaten echt wil verbeteren en inzet op waardevermeerdering dan is het betrekken van leveranciers, afnemers en eventueel ook andere belanghebbenden van cruciaal belang. Samenwerken in de keten gaat tot grote kostenvoordelen leiden aan de voorkant en tot omzetstijging aan de achterkant.
Dus…
Circulair ondernemen biedt kansen om de financiële resultaten van de ondernemingen te verbeteren door de productstroom te controleren en daarmee te komen tot waardebehoud en waardevermeerdering. Je kan 7 keer meer resultaat met circulair ondernemen halen met behulp van:
- Inkoop;
- Procesoptimalisaties;
- Reststromen verwaarden;
- Business modellen;
- Strategie;
- Imago; en
- Ketens.
Genoeg om mee aan de slag te gaan.
Circular Company Makers biedt aan om je hierbij te helpen met onder anderen:
- Een workshop circulair ondernemen;
- Een doe-het-zelf pakket, kan ook met ondersteuning;
- Circulaire innovaties; en
- Analyse, Advies en Projecten.
Heb je na het lezen van dit artikel vragen over het voorkomen van waardeverlies in de waardeketen van jouw onderneming? Neem dan contact op.
Vergeet je niet te delen? Er is nog veel werk te doen ten aanzien van de bekendheid en het bereiken van nieuwe mensen voor een circulaire economie. Sharing is caring #voordeondernemingvandetoekomst
